Η ΜΕΣΗ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΟΔΟΣ ΤΟΥ
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΕΝΑΝΤΙ ΤΟΥ ΠΟΙΚΙΛΟΥ ΖΗΛΩΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΓΚΡΗΤΙΣΤΙΚΟΥ
ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΥ
Έχει λεχθεί, και είναι αλήθεια, ότι η εμπειρία των
φωτισμένων και θεουμένων Πατέρων καθοδηγεί το ποίμνιο στο σωστό δρόμο, αποφεύγοντας
τα άκρα. Τα άκρα που οδηγούν στην καταστροφή.
Στην συνέχεια θα παρακολουθήσουμε, πώς ο Γέροντας Παΐσιος
αναπτύσσει αυτή την ευλογημένη εμπειρία της Χάριτος, στο θέμα των
Εκκλησιαστικών αγώνων και της εν Χριστώ αφυπνίσεως, παραμένοντας πάντοτε
εντός της Εκκλησίας.
Αγωνίζεται σε πολύ υψηλό πνευματικό επίπεδο και με σεβασμό
αποτυπώνει την ουσία των πραγμάτων, αλλά και την προσοχή που χρειάζεται να
υπάρχει σε κάθε έκφραση και μορφή ζηλωτισμού.
Το κείμενο το είχε συντάξει και αποστείλει ο ίδιος ο
Γέροντας το 1969 στον αείμνηστο π. Χαράλαμπο Βασιλόπουλο, για την εφημερίδα
«Ορθόδοξος Τύπος».
Είθε όλοι μας να κατανοήσουμε το σαφές πνευματικό μήνυμα που
εκφράζει ο Γέροντας, του οποίου η ευχή ας μας συνοδεύει πάντοτε.
(π. Ιωήλ, Κόνιτσα).
Εν
Αγίω Όρει τη 23η Ιανουαρίου 1969
Σεβαστέ
Πάτερ Χαράλαμπε,
Επειδή
βλέπω τον μεγάλον σάλον που γίνεται εις την Εκκλησίαν μας, εξ' αιτίας των
διαφόρων φιλενωτικών κινήσεων και των επαφών του Πατριάρχου μετά του Πάπα,
επόνεσα κι' εγώ τέκνον Της και εθεώρησα καλόν, εκτός από τις προσευχές μου, να
στείλω κι' ένα μικρό κομματάκι κλωστή (που έχω σαν φτωχός μοναχός) δια να
χρησιμοποιηθή και αυτό έστω και για μια βελονιά διά το πολυκομματιασμένο φόρεμα
της Μητέρας μας. Πιστεύω ότι θα κάμετε αγάπην και θα το χρησιμοποιήσετε δια
μέσου του θρησκευτικού σας φύλλου. Σας ευχαριστώ.
Θα ήθελα
να ζητήσω συγγνώμην εν πρώτοις απ' όλους που τολμώ να γράψω κάτι ενώ δεν είμαι
θεολόγος. Φαντάζομαι ότι τα γραφόμενά μου δεν είναι τίποτε άλλο, παρά ένας
βαθύς μου πόνος διά την γραμμήν και κοσμικήν αγάπην του πατέρα μας κ.κ.
Αθηναγόρα. Όπως φαίνεται, αγάπησε μιαν άλλη γυναίκα κοντέρνα, που λέγεται
Παπική Εκκλησία, διότι η Ορθόδοξος Μητέρα μας δεν του κάμνει καμμίαν εντύπωσι,
επειδή είναι πολύ σεμνή. Αυτή η αγάπη, που ακούστηκε από την Πόλι, βρήκε
απήχησι σε πολλά παιδιά του, που την ζουν εις τας πόλεις. Άλλωστε αυτό είναι
και το πνεύμα της εποχής μας: η οικογένεια να χάση το ιερό νόημά της από
τέτοιου είδους αγάπες, που ως σκοπόν έχουν την διάλυσιν και όχι την
ένωσιν.......
Με μια
τέτοια περίπου κοσμική αγάπη και ο Πατριάρχης μας φθάνει στη Ρώμη. Ενώ θα
έπρεπε να δείξη αγάπη πρώτα σε μας τα παιδιά του και στη Μητέρα μας Εκκλησία,
αυτός, δυστυχώς, έστειλε την αγάπη του πολύ μακρυά. Το αποτέλεσμα ήταν, να
αναπαύση μεν όλα τα κοσμικά παιδιά, που αγαπούν τον κόσμον και έχουν την
κοσμικήν αυτήν αγάπην, να κατασκανδαλίση όμως όλους εμάς, τα τέκνα της
Ορθοδοξίας, μικρά και μεγάλα, που έχουν φόβον Θεού.
Μετά
λύπης μου από όσους φιλενωτικούς έχω γνωρίσει, δεν είδα να έχουν ούτε ψίχα
πνευματική, ούτε φλοιό. Ξέρουν όμως να ομιλούν για αγάπη και ενότητα, ενώ οι
ίδιοι δεν είναι ενωμένοι με τον Θεόν, διότι δεν Τον έχουν αγαπήσει.
Θα ήθελα
να παρακαλέσω θερμά όλους τους φιλενωτικούς αδερφούς μας: Επειδή το θέμα της
ενώσεως των Εκκλησιών είναι κάτι το πνευματικόν και έχουμε ανάγκη πνευματικής
αγάπης, άς το αφήσουμε σε αυτούς, που αγαπήσανε πολύ τον Θεόν και είναι
θεολόγοι σαν τους Πατέρες της Εκκλησίας και όχι νομολόγοι
(η υπογράμμιση ανήκει στον Γέροντα) που
προσφέρανε και προσφέρουν ολόκληρο τον εαυτόν τους εις την διακονίαν της
Εκκλησίας (αντί μεγάλης λαμπάδας) τους οποίους άναψε το πυρ της αγάπης του Θεού
και όχι η αναπτήρα του νεωκόρου. Ας γνωρίζωμεν, ότι δεν υπάρχουν μόνον φυσικοί
νόμοι αλλά και πνευματικοί. Επομένως, η μέλλουσα οργή του Θεού δεν μπορεί ν'
αντιμετωπισθή με συναιτερισμόν αμαρτωλών (διότι διπλή οργή θα λάβωμε), αλλά με
μετάνοιαν και τήρησιν των εντολών του Κυρίου.
Επίσης,
ας γνωρίσουμε καλά, ότι η Ορθόδοξος Εκκλησία μας δεν έχει καμμίαν έλλειψιν. Η
μόνη έλλειψις, που παρουσιάζεται, είναι η έλλειψις σοβαρών Ιεραρχών και
Ποιμένων με Πατερικές αρχές. Είναι ολίγοι οι εκλεκτοί· όμως δεν είναι
ανησυχητικό. Η Εκκλησία, είναι Εκκλησία του Χριστού και Αυτός Την
κυβερνάει. Δεν είναι Ναός, που κτίζεται με πέτρες, άμμο και ασβέστη από
ευσεβείς και καταστρέφεται με φωτιά βαρβάρων, αλλά είναι ο ίδιος ο Χριστός·
“και ο πεσών επί τον λίθον τούτον συνθλασθήσεται· εφ' όν δ' αν πέση λικμήσει
αυτόν” (Ματθ. Κα', 44-45). Ο Κύριος, όταν θα πρέπη, θα παρουσιάση τους Μάρκους
τους Ευγενικούς και τους Γρηγορίους Παλαμάδες διά τα συγκεντρώσουν όλα τα
κατασκανδαλισμένα αδέρφια μας, διά να ομολογήσουν την ορθόδοξον πίστιν, να
στερεώσουν την Παράδοσιν και να δώσουν χαράν μεγάλην εις την Μητέρα μας.
Εις τους
καρούς μας βλέπομεν, ότι πολλά πιστά τέκνα της Αγίας Εκκλησίας μας, μοναχοί και
λαϊκοί, έχουν, δυστυχώς, αποσχισθή από Αυτή εξ' αιτίας των φιλενωτικών. Έχω την
γνώμην, ότι δεν είναι καθόλου καλό ν' αποχωριζώμεθα από την Εκκλησίαν κάθε φορά
που θα πταίη ο Πατριάρχης· αλλά από μέσα, κοντά στη Μητέρα Εκκλησία έχει καθήκον
και υποχρέωσιν ο καθένας να διαμαρτύρεται και ν' αγωνίζεται με τον τρόπον του.
Το να διακόψη το μνημόσυνον του Πατριάρχου, να αποσχισθή και να δημιουργήσει
ιδικήν του Εκκλησίαν και να εξακολουθή να ομιλή υβρίζοντας τον Πατριάρχην,
αυτό, νομίζω, είναι παράλογον.
Εάν διά
την Α' ή την Β' λοξοδρόμησι των κατά καιρούς Πατριαρχών, χωριζώμεθα και κάνουμε
δικές μας Εκκλησίες, - Θεός φυλάξοι- θα ξεπεράσουμε και τους Προτεστάντες
ακόμη. Εύκολα χωρίζει κανείς και δύσκολα επιστρέφει. Δυστυχώς έχουμε πολλές
“Εκκλησίες” στην εποχή μας. Δημιουργήθηκαν είτε από μεγάλες ομάδες ή και από
ένα άτομο ακόμη. Επειδή συνέβη στο καλύβι των (μιλώ διά τα εν αγίω Όρει
συμβαίνοντα) να υπάρχη και Ναός, ενόμισαν πως μπορούν να κάμουν και δική τους
Ανεξάρτητη Εκκλησία. Εάν οι φιλενωτικοί δίνουν το πρώτο πλήγμα στην Εκκλησία,
αυτοί, οι ανωτέρω, δίνουν το δεύτερο. Ας ευχηθούμε να δώση ο Θεός τον φωτισμόν
Του εις όλους μας και εις τον Πατριάρχην μας Κον. Κον. Αθηναγόραν, διά να γίνη
πρώτον η ένωσις αυτών των “Εκκλησιών”, να πραγματοποιηθή η γαλήνη ανάμεσα στο
στο σκανδαλισμένο Ορθόδοξο πλήρωμα, η ειρήνη και η αγάπη η πνευματική μεταξύ
των Ορθοδόξων Ανατολικών Εκκλησιών, και κατόπιν ας γίνει σκέψις για την ένωσιν
μετά των άλλων Ομολογιών, εάν και εφ' όσον ειλικρινώς επιθυμούν να ασπασθούν το
Ορθόδοξον δόγμα.
Θα ήθελα
ακόμα να ειπώ, ότι υπάρχει και μία τρίτη μερίδα μέσα εις την Εκκλησίαν μας.
Είναι εκείνοι οι αδελφοί, που παραμένουν μεν πιστά τέκνα Αυτής, δεν έχουν όμως
συμφωνίαν πνευματικήν αναμεταξύ τους. Ασχολούνται με την κριτικήν ο ένας του
άλλου και όχι διά το γενικώτερον καλόν του αγώνος. Παρακολουθεί δε ο ένας τον
άλλον (περισσότερον από τον εαυτόν του) εις το τι θα ειπή ή τι θα γράψη διά να
τον κτυπήση κατόπιν αλύπητα. Ενώ ο ίδιος αν έλεγε ή έγραφε το ίδιο πράγμα, θα
το υπεστήριζε και με πολλές μάλιστα μαρτυρίες της Αγίας Γραφής και των Πατέρων.
Το κακό, που γίνεται είναι μεγάλο, διότι αφ' ενός αδικεί τον πλησίον του, αφ'
ετέρου δε και τον γκρεμίζει μπροστά στα μάτια των άλλων πιστών. Πολλές φορές
σπέρνει και την απιστία στις ψυχές των αδυνάτων διότι τους σκανδαλίζει.
Δυστυχώς μερικοί από εμάς έχουμε παράλογες απαιτήσεις από τους άλλους. Θέλουμε
να έχουν όλοι τον ίδιο με εμάς πνευματικό χαρακτήρα. Όταν κάποιος άλλος δεν
συμφωνεί με τον χαρακτήρα μας, δηλαδή ή είναι ολίγον επιεικής ή ολίγον οξύς,
αμέσως βγάζομε το συμπέρασμα ότι δεν είναι πνευματικός άνθρωπος. Όλοι
χρειάζονται εις την Εκκλησίαν. Όλοι οι πατέρες προσέφερον τας υπηρεσίας των εις
Αυτήν. Και οι ήπιοι χαρακτήρες και οι αυστηροί. Όπως δια το σώμα του ανθρώπου
είναι απαραίτητα και τα γλυκά και τα ξυνά, και τα πικρά ακόμη ραδίκια (το
καθένα έχει τις δικές του ουσίες και βιταμίνες), έτσι και διά το Σώμα της
Εκκλησίας. Όλοι είναι απαραίτητοι. Ο ένας συμπληρώνει τον χαρακτήρα του άλλου
και όλοι είμεθα υποχρεωμένοι να ανεχώμεθα όχι μόνον τον πνευματικόν του
χαρακτήρα αλλά και τις αδυναμίες, που έχει σαν άνθρωπος.
Και
πάλιν έρχομαι να ζητήσω ειλικρινώς συγγνώμην από όλους, διότι ετόλμησα να
γράψω. Εγώ είμαι ένας απλός μοναχός και το έργο μου είναι να προσπαθώ όσο μπορώ
ν' απεκδύωμαι τον παλαιόν άνθρωπον και να βοηθώ τους άλλους και την Εκκλησίαν
μέσω του Θεού διά της προσευχής. Αλλ' επειδή έφθασαν μέχρι το ερημητήριό μου
θλιβερές ειδήσεις διά την Αγίαν Ορθοδοξίαν μας, επόνεσα πολύ και εθεώρησα καλό
να γράψω αυτά που ένοιωθα.
Ας ευχηθούμε
όλοι να δώση ο Θεός την χάριν Του, και ο καθένας μας ας βοηθήση με τον τρόπον
του διά την δόξαν της Εκκλησίας μας.
