Έλπίς μου ὁ Πατήρ, καταφυγή μου ὁ Υἱός, Σκέπη μου τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον. Τριὰς Ἁγία, δόξα Σοι.

Δεῦτε ἀπὸ θέας Γυναῖκες εὐαγγελίστριαι, καὶ τῇ Σιὼν εἴπατε· Δέχου παρ΄ ἡμῶν Χαρᾶς Εὐαγγέλια, Τῆς Ἀναστάσεως Χριστοῦ. Τέρπου, χόρευε, καὶ ἀγάλλου Ἱερουσαλήμ, τὸν Βασιλέα Χριστόν, θεασαμένη ἐκ τοῦ μνήματος, ὡς Νυμφίον προερχόμενον.


Σάββατο 2 Μαρτίου 2013

Ἡ λανθασμένη κίνηση τοῦ θυμικοῦ καί τοῦ ἐπιθυμητικοῦ



     
ΤΑ ΠΑΘΗ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΕΡΑΠΕΥΟΝΤΑΙ

Ἡ λανθασμένη κίνηση τοῦ θυμικοῦ καί τοῦ ἐπιθυμητικοῦ

Ὁ ἄνθρωπος μέ τόν «ἐσκοτισμένο νοῦ» χρησιμοποιεῖ ἐπίσης λανθασμένα τό θυμικό του καί πέφτει στήν τυραννία1 (τοῦ ἑαυτοῦ του καί τῶν ἄλλων).
«Τό μίσος καί ὁ θυμός», γράφει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, «ἐάν μέν κατευθύνονται ἐναντίον ἐκείνων πού ἐμποδίζουν τήν σωτηρία τῆς ψυχῆς καί την διά τῆς ὑπακοῆς ἕνωση μέ τόν Θεό καί (ἐναντίον ἐκείνων) πού ἀπομακρύνουν ἀπό τόν Θεό, δηλαδή ἐναντίον τοῦ διαβόλου καί τῶν ὑπηρετῶν του, τότε εἶναι καλό»2.
Δυστυχῶς, ὁ ἄνθρωπος πολύ συχνά –ἀντί νά ἀγωνίζεται, χρησιμοποιώντας σωστά τόν θυμό του, ὥστε νά ἀποκτήσει τήν κοινωνία μέ τόν Θεό καί νά προσπαθεῖ ἀποκλειστικά καί μόνο γι’ αυτό– στρέφει τόν θυμό ἐναντίον τῶν ἀδελφῶν του. Ὀργίζεται ἐναντίον ἐκείνων πού τόν ἀδικοῦν ἤ ἐκείνων πού ἁπλῶς ὑποψιάζεται ὅτι τόν ἀδικοῦν.
Θυμώνει καί ὀργίζεται, «ὑπερασπιζόμενος» τόν κακό ἑαυτό του, ἀγωνιζόμενος γιά τήν ἱκανοποίηση τῶν παθῶν καί τῶν ἐπιθυμιῶν του. 
Θυμώνει ἀκόμη καί ἐναντίον τοῦ Θεοῦ ἤ καί τοῦ ἴδιου τοῦ ἑαυτοῦ του. Ἔτσι, ἀντί νά ἐξασκεῖ τήν ἀγάπη, γεμίζει μέ μίσος.

Ἡ λανθασμένη κίνηση τοῦ ἐπιθυμητικοῦ

Ὁ ἐμπαθής ἄνθρωπος, ἐπίσης, χρησιμοποιεῖ λανθασμένα τό ἐπιθυμητικό του καί πέφτει στήν ἀκολασία καί στήν φιλαυτία3.                    Ἀντί νά ἐπιθυμήσει ἐξ ὅλης ψυχῆς, ὁλοκληρωτικά, τόν Θεόν καί μόνον Αὐτόν, κατευθύνει τήν ἐπιθυμία του σέ χίλια δυό ἄλλα πρόσωπα ἤ πράγματα, δημιουργώντας πόθο γι’ αυτά. Κάνοντας παράχρηση τοῦ παθητικοῦ (θυμικοῦ καί ἐπιθυμητικοῦ) τῆς ψυχῆς του, ὁ ἄνθρωπος γεμίζει μέ μίσος καί ἀκολασία, ὅπως μᾶς διδάσκει ὁ Ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής. Πρό πάντων, κάνοντας οἰκτρή παράχρηση τοῦ ἐπιθυμητικοῦ του, τό κατευθύνει ἐρωτικά πρός τόν ἑαυτό του. Γίνεται ἔτσι φίλαυτος, ἐγωιστής.
Σύμφωνα μέ τούς Ἁγίους Πατέρες, ἡ φιλαυτία εἶναι ἡ ρίζα ὅλων τῶν παθῶν.
 φιλαυτία ὁρίζεται ὡς ἡ ἐμπαθής προσκόλληση πρός τό σῶμα. Ἀπ’ αὐτήν γεννιόνται οἱ τρεῖς μεγάλες ἄρρωστες ἀγάπες, τά τρία κορυφαῖα πάθη: ἡ φιληδονία, ἡ φιλοδοξία καί ἡ φιλαργυρία. Αὐτά μέ τήν σειρά τους γεννοῦν ὅλα τά ὑπόλοιπα πάθη.

Παράχρηση καί χρήση τῶν τριῶν ψυχικῶν  δυνάμεων

Σύμφωνα λοιπόν μέ τά προηγούμενα, ἡ παράχρηση τοῦ νοῦ καί τοῦ παθητικοῦ (θυμικοῦ καί ἐπιθυμητικοῦ) ὁδηγεῖ ἀντίστοιχα στήν ἄγνοια, στήν ἀκολασία, στό μίσος καί τήν φιλαυτία.
Ἀντίθετα ἡ χρήση4 τῶν τριῶν δυνάμεων τῆς ψυχῆς (λογιστικοῦ, θυμικοῦ, ἐπιθυμητικοῦ) εἶναι ἡ γνώση, ἡ φρόνηση, ἡ ἀγάπη καί ἡ σωφροσύνη5.

Οἱ τρεῖς γίγαντες

Οἱ ἅγιοι Πατέρες μᾶς μίλησαν ἐπίσης γιά τούς τρεῖς γίγαντες τῶν παθῶν πού εἶναι ἡ ραθυμία, ἡ λήθη καί ἡ ἄγνοια.
Ὅταν αὐτά κυριαρχήσουν στήν ψυχή, τότε ἀπό αὐτά γεννιοῦνται ὅλα τά πάθη6 καί μάλιστα τά λεγόμενα ψυχικά, τά ὁποῖα καί σκοτίζουν τόν νοῦ τοῦ ἀνθρώπου.
Ὅταν ὁ ἄνθρωπος γίνει φίλαυτος, τότε κυριαρχεῖ μέσα του ἡ ἄγνοια τοῦ Θεοῦ, ἡ λήθη τοῦ Θεοῦ καί ἡ ραθυμία.
Αὐτά ὅλα εἶναι τό εὔκρατο κλῖμα στό ὁποῖο ἀναπτύσσονται καί εὐδοκιμοῦν ὅλα τά ὑπόλοιπα πάθη, μέ κορυφαῖα τήν φιληδονία, τήν φιλοδοξία καί τήν φιλαργυρία.

1 Πρβλ: Ἱερομονάχου Ἀρτεμίου Ραντοσάβλιεβιτς: «Τό Μυστήριον τῆς Σωτηρίας κατά τόν Ἅγ. Μάξιμον τόν Ὁμολογητήν», Ἀθήνα 1975, σελ. 130, σημείωση: Ὅταν ὁ ἄνθρωπος χρησιμοποιῆ αὐτές τίς τρεῖς δυνάμεις τῆς ψυχῆς του παρά φύσιν, τότε τό ἀποτέλεσμα τῆς λειτουργίας τοῦ λόγου εἶναι ἡ ἄγνοια, τῆς ἐπιθυμίας ἡ φιλαυτία καί τοῦ θυμοῦ ἡ τυραννία. Ἔτσι συμβαίνει ἡ ὁλοσχερής ὑποδούλωση τοῦ ἀνθρώπου στόν διάβολο καί ἡ ἀχρείωση τῆς καλλονῆς τῆς ψυχῆς του.
           2 Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ, (Joannes Damascenus ScrEccl., Theol.,) Contra Manichaeos ,Section 14, line 48: «Τὸ μῖσος καὶ ὁ θυμός, εἰ μὲν κατὰ τῶν κωλυόντων τὴν σωτηρίαν τῆς ψυχῆς καὶ τὴν πρὸς θεὸν δι' ὑπακοῆς αὐτοῦ συνάφειαν καὶ ἀφιστώντων ἐκ θεοῦ, τουτέστι κατὰ τοῦ διαβόλου καὶ τῶν θεραπόντων αὐτοῦ, καλόν».
        3 Πρβλ: Ἱερομονάχου Ἀρτεμίου Ραντοσάβλιεβιτς: «Τό Μυστήριον τῆς Σωτηρίας κατά τόν Ἅγ. Μάξιμον τόν Ὁμολογητήν», Ἀθήνα 1975, σελ. 130.
           4 Ἐνν. ἡ σωστή χρήση, ἡ κατά φύσιν χρησιμοποίηση.
      5 Φιλοκαλία Β΄σελ. 28, γ΄. Στό: Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί ἁγ. Βλασίου Ἱεροθέου,Ὀρθόδοξη Ψυχοθεραπεία (πατερική θεραπευτική ἀγωγή), Ἔκδοση Ζ’, Ἱερά Μονή Γενεθλίου τῆς Θεοτόκου (Πελαγίας).
6Πρβλ. Ἅγ. Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ, TLGWork #037 95.88.14. 

 Σχῆμα 14Χ20.5 ,Σελίδες: 282, Τιμή: 9€, Παραγγελίες στό τηλέφωνο 6944577885 ἤ στό e- mail: hristospanagia@yahoo.gr 
http://hristospanagia3.blogspot.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου