«Δεν είσαι συ σοφότερος από το Θεό, γι’ αυτό μη λυπάσαι όταν η προσευχή σου δεν ακούγεται».
«Τίμησον την ανάγνωσιν. Αύτη γαρ πηγή εστίν της καθαράς προσευχής δι’ό και εν τω καιρώ εν ώ η διάνοια σου εσκορπισμένη ευρίσκεται πλέον της ευχής, εν τη αναγνώσει έμμεινον».
«Ο πολυμέριμνος και πολυπράγμων δεν μπορεί να γίνει πράος και ησύχιος, διότι χωρίς την αδιάλειπτο προσευχή δεν μπορείς να πλησιάσεις το Θεό!».
«’Οποιος ζητεί με προσευχές γήινα πράγματα, ατιμάζει το Θεό!… ‘Οποιος περιφρονεί τη σάρκα του, ζητώντας τα Ουράνια, χαροποιεί τους Αγγέλους!».
«Εκείνος που δεν υπομένει τους πειρασμούς κάποιας αρετής, ούτε την αρετή μπορεί να κατορθώσει!».
«Τα λόγια του Θεού υπέρ το μέλι είναι γλυκά και σαν δροσιά στη φρόνιμη και Θεοφιλή ψυχή».
«Ο Θεός δε δίνει σε κανένα μεγάλο χάρισμα, χωρίς μεγάλο πρώτα πειρασμό».
«’Αν δεν είσαι άγιος κατά την καρδιά, γίνε καθαρός κατά το σώμα, δηλαδή, μη κάνεις σαρκικές αμαρτίες».
«’Αν δεν είσαι πράος , ειρήνευε τουλάχιστον με τον εαυτό σου».
«’Ω αγάπη! Μακάριος είναι εκείνος, που βρήκε εσένα, το λιμάνι κάθε χαράς!…»
«’Οσα καλά ή κακά είναι ενωμένα με το σώμα, θα σε συνοδεύουν μέχρι τον τάφο. ‘Οσα όμως είναι ενωμένα με την ψυχή, θ’ αποτελέσουν την αιώνια προίκα σου!»
«Ποιό φίλο απόκτησες στον Ουρανό, για να σε υποδεχθεί, όταν φύγεις απ’ αυτόν τον κόσμο; Σε ποιού το χωράφι δούλεψες, για να σου πληρώσει το μισθό σου; Κλάψε πολύ, για ν’ αναπαυθεί σε σένα το ‘Αγιο Πνεύμα, καθαρίζοντας το ρύπο της καρδιάς».
«Σε εγκατέλειψα, Κύριε, μη μ’ εγκαταλείψεις, εισάγαγέ με στις νομές Σου, θρέψε με με τη χλόη των Θείων σου Μυστηρίων, παρηγόρησε με, γλύκανέ με με τη θεϊκή σου χαρά!…».
«’Οποιος πιστεύει στο Θεό, θα επαινεθεί και από τους εχθρούς του. ‘Οποιος πιστεύει ότι τα αμαρτήματά του είναι μικρά, πέφτει σε μεγαλύτερα».
«Επιτρέπει ο Θεός τις θλίψεις, για να τον πλησιάσουμε με τις προσευχές και την ταπείνωση και να μην πάθουμε ό,τι έπαθε ο σατανάς».
«Οι αρρώστιες παραχωρούνται από το Θεό για την υγεία της ψυχής στούς ράθυμους και αμελείς, που αγαπούν το Θεό!…».
«’Οποιος ομολογεί και εγκαταλείπει τις αμαρτίες, θα εύρει έλεος παρά Κυρίου (μετάνοια).»
«Προφυλάξου και μην ελέγχεις κανένα για κανένα πράγμα. Η αγάπη δε θυμώνει, μήτε ελέγχει κανέναν με πάθος!…».
«’Οταν δεν απομακρύνεσαι από τα αίτια, δίνεις αφορμές να σε πολεμάει ο εχθρός. Η μελέτη της Αγίας Γραφής διώχνει τις πονηρές μνήμες!..».
«Μη βιάζεσαι στο περπάτημα χωρίς λόγο. Με πραότητα να ομιλείς!…».
«Μην αποφεύγεις τα ευτελή έργα… Φίλους έχε τους φοβούμενους το Θεό. Κρύβε από κάθε άνθρωπο τα μυστικά σου και τους πολέμους σου!…»
«Εάν φορτώσεις όλες τις μέριμνές σου στο Θεό, που φυσικά φροντίζει και για σένα, τότε θα δείς τα θαυμάσια του Θεού!…»
«’Οταν αρχίσει να υψηλοφρονεί ο άνθρωπος, παραχωρεί ο Θεός να έλθουν ισχυρότεροι πειρασμοί και να τον νικήσουν, για να ταπεινωθεί και να ζητήσει και πάλι τη Θεία βοήθεια!…»
«’Οσο με πόθο πλησιάζουμε το Θεό (Θεία Κοινωνία) τόσο κι ο Θεός πλησιάζει σ’ εμάς με τα χαρίσματά Του, και δεν αφαιρεί ποτέ από μας τη χάρη Του, όταν είμαστε ταπεινοί!…».
«Καλό είναι το να θεολογείς για το Θεό, αλλά καλύτερο είναι το να καθαρίσεις τον εαυτό σου για το Θεό».
«Δεν υπάρχει ασυγχώρητη αμαρτία, παρεκτός της αμετανοήτου…».
«Για να υπομένεις τις μικρές σου θλίψεις, να συλλογίζεσαι τις μεγάλες θλίψεις, που υποφέρουν οι άλλοι».
«Φιλάρετος είναι εκείνος που μετά χαράς δέχεται τα κακά που ακολουθούν την αρετή!..».
«Σκοτίζεται ο νούς, όταν δεν έχει πνευματική εργασία και προσευχή, διότι στερείται τη Θεία βοήθεια και δαιμονίζεται!…».
Τα χαρίσματα του Θεού έρχονται μόνα τους, εάν ο τόπος της καρδιάς είναι καθαρός!…».
«Η αμοιβή δεν δίνεται στον άνθρωπο για την αρετή του, αλλά για την ταπείνωσή του. Χωρίς την ταπείνωση όλα είναι μάταια!…».
«Η απομάκρυνση από τα καλά έργα και την προσευχή, μας οδηγεί στην υπερηφάνεια, οπότε φεύγει ο φύλακας άγγελός μας και μας κυριεύει ο σατανάς!…».
«Πολυχρόνια υπομονή οδηγεί στην ταπείνωση. Η ταπείνωση οδηγεί στην υγεία της ψυχής. Η υγεία της ψυχής στη γνώση του Θεού. Η γνώση του Θεού στην αγάπη του Θεού. Και τέλος η αγάπη του Θεού στη Χαρά του Θεού, που είναι γλυκύτερη από την μελοκήρηθρα!…».
«Η αργία των προσευχών, της μελέτης των Θείων Γραφών και η αποχή από της Θείας Κοινωνίας, φέρνουν μέσα μας τους δαίμονες και μας εξουσιάζουν!…».
«’Οποιος εμποδίζει το στόμα του από την καταλαλιά και κατάκριση, φυλάει την καρδιά του απαθή και βλέπει Κύριον τον Θεόν, διώκοντας μακριά τους δαίμονες της κακίας!…».
«Οι άγιοι ’Αγγελοι φροντίζουν για μας, όπως οι μεγαλύτεροι αδελφοί για τους μικροτέρους».
«’Οταν ζητάς κάτι από το Θεό και δεν στο δίνει, γίνεται: α) Διότι είσαι ανάξιος να λάβεις αυτό που ζητάς, β) Διότι δεν το ζητάς με την καρδιά σου, και γ) Διότι δεν έφθασες σε μέτρα να σου δοθεί το χάρισμα, που ζητάς».
«Μην αποφεύγεις τις θλίψεις και στενοχώριες, διότι μ’ αυτές ευρίσκεις το Θεό! Χωρίς πειρασμούς δεν μπορούμε να μπούμε στη Βασιλεία των Ουρανών!…».
«Η ταπεινοφροσύνη εξαφανίζει όλη την κακία των πειρασμών, διότι απ’ αυτή προέρχεται η υπομονή στις συμφορές σου. Από δε την υπομονή προέρχεται η παρηγορία και απ’ αυτή η προς το Θεό αγάπη, οπότε αυξάνεται η χαρά του Αγίου Πνεύματος, που οδηγεί στην τελειότητα την ψυχή».
«’Οταν πάσχω για το Θεό, τότε έχω παρρησία προς Αυτόν και με βοηθά παντού και πάντοτε σ’ ότι του ζητήσω!…».
«’Οποιος παιδεύεται εδώ για τις αμαρτίες του, τρώγει την κόλασή του!…».
«Αν δεν πλησιάσουμε τον Κύριο με την προσευχή, τα ’Αχραντα Μυστήρια και το φόβο Κυρίου, εξάπαντος θα τον πλησιάσουμε με την «παιδεία Κυρίου»…».
«Αν δεν είσαι πράος, ειρήνευε τουλάχιστον με τον εαυτό σου».
«Αν δεν είσαι άγιος κατά την καρδιά, γίνε καθαρός κατά το σώμα, δηλαδή, μη κάνεις σαρκικές αμαρτίες».
«Να μη λυπούμεθα όταν σφάλουμε σε κάτι, αλλ’ όταν επιμένουμε στο σφάλμα μας!…».
«Ο Θεός είναι αγάπη. ’Οποιος ζει μέσα στην αγάπη του Θεού, καρπούται από το Θεό ζωή και οσφραίνεται από αυτόν τον κόσμο τον αέρα της αναστάσεως, όπου εντρυφούν οι δίκαιοι».
«’Οταν αποκτήσουμε την αγάπη του Θεού, τότε τρεφόμαστε με τον Ουράνιον ’Αρτον και παίρνουμε δύναμη. Ο Ουράνιος ’Αρτος είναι ο Χριστός, που έδωκε ζωή στον κόσμο, δηλαδή η Θεία Κοινωνία!…».
«Η μετάνοια είναι το πλοίο. Ο Θείος φόβος οι κωπηλάτες. Και η αγάπη είναι το Θεϊκό λιμάνι!…».
«Ο Θεός υπομένει όλες τις ατέλειες του ανθρώπου, εκτός από το γογγυσμό. Η καρδιά η οποία ευχαριστεί διαρκώς το Θεό, γεμίζει από Θεϊκή χαρά και ευλογία!…».
«’Οποιος διορθώνει στα κρυφά τον αδελφό του δεν είναι φθονερός. Εκείνος όμως που μπροστά σ’ άλλους διορθώνει τον αδελφό του, είναι φθονερός…».
«Η ακαλλιέργητη γή φυτρώνει άκανθες και η ακαλλιέργητη ψυχή γεννά τα πάθη!… Πρέπει να καθαρίζουμε κάθε μέρα τα πάθη της καρδιάς, για να μη μας πνίξουν τον καλό σπόρο!…».
«Πως βεβαιούμεθα ότι συγχωρήθηκαν οι αμαρτίες μας; α) ’Οταν η συνείδησή μας δε μας κατακρίνει μέσα μας για τις αμαρτίες μας, και β) ‘Οταν μ’ όλη μας την καρδιά εμισήσαμε τις αμαρτίες μας και φανερά κάνουμε τα ενάντια έργα των αμαρτιών μας!…».
«Γιατί το Θεό, που μ’ αγάπησε τόσο πολύ, να τον λυπήσω τόσο πολύ; Αυτή είναι η κόλαση του αμαρτωλού…».
«Αρχή της οδού του Θεού είναι, α) νηστεία, β) αγρυπνία, και γ) αδιάλειπτη ευχή!…».
«Καθαρός στην καρδιά είναι εκείνος που βλέπει όλους τους ανθρώπους καλούς. Καλός οφθαλμός δεν βλέπει πονηρά. Επίσης και αυτός που από απλότητα και ακακία ομοιάζει με νήπιο!…».
«Η ψυχή μας είναι νεκρή και πρέπει να κλαίμε δι’ αυτήν. ’Ας ζητούμε από τον Κύριο να μας δώσει τη χάρη των δακρύων και του πένθους. «Μακάριοι οι πενθούντες ότι αυτοί παρακληθήσονται».
«Πρέπει ν’ αποφεύγουμε όλες τις αιτίες των παθών και να εμμένουμε στις προσευχές και τη συχνή Θεία Κοινωνία, μέχρις ότου ανδρωθούμε πνευματικά…».
«΄Οταν αποφεύγουμε τις αιτίες των παθών και οι άλλοι, που δεν γνωρίζουν το σκοπό μας, σκανδαλίζονται, εμείς δεν είμαστε υπεύθυνοι του σκανδαλισμού τους. Διότι κανείς δεν μπορεί να δουλεύει στο Θεό και συγχρόνως ν’ αρέσει σ’ όλους τους ανθρώπους!…».
«Η κάθαρση από τα πάθη δίνει την υγεία της ψυχής, με αποτέλεσμα την πνευματική χαρά, όταν κοινωνάμε, ευχόμεθα και μελετάμε τα λόγια Κυρίου!…».
«H νηστεία, ως ασκητική αναφορά ολόκληρου του ανθρώπου στον Θεό ή ως προσπάθεια εν έργω καθολικού αγιασμού του ανθρώπου, είναι θεμέλιο όλων των αγαθών, υπεράσπιση κάθε αρετής και αρχή του πνευματικού αγώνα και στεφάνι των εγκρατών και η ομορφιά της παρθενίας και του αγιασμού και η λαμπρότητα της σωφροσύνης και η αρχή της οδού της χριστιανικής ζωής και η μητέρα της προσευχής και η πηγή της φρονήσεως και ο διδάσκαλος της ησυχίας και αυτή που προηγείται από όλα τα καλά έργα».
«H νηστεία, ως ασκητική αναφορά ολόκληρου του ανθρώπου στον Θεό ή ως προσπάθεια εν έργω καθολικού αγιασμού του ανθρώπου, είναι θεμέλιο όλων των αγαθών, υπεράσπιση κάθε αρετής και αρχή του πνευματικού αγώνα και στεφάνι των εγκρατών και η ομορφιά της παρθενίας και του αγιασμού και η λαμπρότητα της σωφροσύνης και η αρχή της οδού της χριστιανικής ζωής και η μητέρα της προσευχής και η πηγή της φρονήσεως και ο διδάσκαλος της ησυχίας και αυτή που προηγείται από όλα τα καλά έργα».
«Με τα ίδια μέσα που έχασες το αγαθό, προσπάθησε πάλι να το αποκτήσης. Χρυσάφι χρωστάς στον Θεόν; Δε θέλει από σένα μαργαριτάρια. Τη σωφροσύνη σου έχασες; Δεν σου γυρεύει ελεημοσύνη, αλλά τον αγιασμό του σώματος απαιτεί. Περιφρονείς την εντολή της αγάπης, νικημένος από το πάθος του φθόνου; Για ποιό λόγο πολεμάς τον ύπνο με άμετρες αγρυπνίες ή αφανίζεις το σώμα σου με υπερβολική νηστεία; Αυτά δεν σου προσφέρουν καμμιά ωφέλεια, δε γιατρεύουν τον φθόνο. Κάθε αρρώστια της ψυχής, όπως και του σώματος, χρειάζεται ειδικά φάρμακα και θεραπεία ανάλογη».
Περί της βλάβης του μωρού ζήλου του νομιζομένου ως θείου
Ο ζηλωτής άνθρωπος ουδέποτε φθάνει εις την ειρήνην της διανοίας αυτού και όστις είναι ξένος της ειρήνης, αυτός είναι ξένος και της χαράς διότι εάν ως λέγουσιν, η ειρήνη είναι η τελεία υγεία της διανοίας, ο δε ζήλος υπάρχει ενάντιος της ειρήνης, έπεται λοιπόν, όστις έχει μωρόν ζήλον, αυτός ασθενεί μεγάλην ψυχικήν ασθένειαν.
Ω άνθρωπε, συ νομίζων, ότι δια ζήλου σου θεραπεύεις τα ξένα σφάλματα, αποδιώκεις την υγείαν της ψυχής σου εάν δε αληθώς επιθυμής να θεραπεύσης τους ασθενείς κατά την ψυχήν γνώριζε καλώς, ότι οι ασθενείς και άρρωστοι κατά την ψυχήν, χρειάζονται μάλλον συμπαθειας παρά επιπλήξεως. Και πάλιν, όταν συ δεν έχης συμπάθειαν προς τους άλλους, προξενείς εις εαυτόν μεγάλην ψυχικήν βλάβην.
Οι άνθρωποι δεν κρίνουσι τον ζήλον από τα είδη της σοφίας αλλ’ από τα αρρωστήματα της ψυχής, όπερ υπάρχει αποτέλεσμα μικρού νοός και πολλής ανοησίας. Η αρχή της σοφίας του Θεού είναι η επιείκεια και η πραότης ήτις υποφέρει τας ασθενείας των ανθρώπων, και είναι κατόρθωμα γενναίας και μεγάλης ψυχής διότι λέγει ο απόστολος Παύλος, υμείς οι δυνατοί βαστάσατε τα ασθενήματα των αδυνάτων, και διορθώσατε τον πταίοντα εν πνεύματι πραότητος εκ των καρπών του πνεύματος λαμβάνει ο απόστολος την ειρήνην και την υπομονήν.
Όταν η καρδία λυπήται δια τας ασθενείας και αδυναμίας του σώματος ένεκα των οποίων δεν δύναται το σώμα να πράξη τα έργα της αρετής αναπληροί δια ταύτης της λύπης τον τόπον όλων των σωματικών έργων αι σωματικαί εργασίαι άνευ της λύπης της διανοίας εισίν ως άψυχον σώμα. Όστι έχει μεν την καρδίαν περίλυπον, υπάρχει όμως ασθενής κατά τας σωματικάς αισθήσεις, ομοιάζει με άρρωστον, ο οποίος, κινούμενος υπό του σωματικού πόνου, δέχεται εις το στόμα και τρώγει πάσαν βλαβεράν τροφήν. Όστις έχει μεν την καρδίαν περίλυπον, υπάρχει όμως ασθενής κατά τας σωματικάς αισθήσεις, ομοιάζει με άνθρωπον, όστις έχων μονογενή υιόν θυσιάζει αυτόν δια των ιδίων αυτού χειρών ολίγον κατ’ ολίγον.
Η λύπη της καρδίας είναι τιμία προσφορά εις τον Θεόν, και όστις υποφέρει αυτήν ως πρέπει, ομοιάζει με άνθρωπον ο οποίος φέρει αγιότητα εις τα ίδια αυτού μέλη.
Από τον ΝΗ’ Λόγον του Αββά Ισαάκ του Σύρου
Τί είναι το πένθος και τα δάκρυα
Υπάρχουν δάκρυα που καίουν και δάκρυα που δροσίζουν τα πρώτα έχουν αιτία το φόβο, τα δεύτερα την αγάπη. Τα πρώτα λοιπόν, αυτά δηλαδή που τρέχουν λόγω των αμαρτιών, ξηραίνουν το σώμα και καίουν και προκαλούν στη ψυχή πόνο. Γιατί πολλές φορές, όταν τρέχουν αυτά τα δάκρυα, δεν μπορεί ο άνθρωπος να συγκρατηθεί, ενώ τα δεύτερα, που έρχονται σε κάποιο, αφού χύσει αρκετά από τα προηγούμενα και καθαρίσει μ’ αυτά τις αμαρτίες του, μαζί με το έλεος του Θεού, κατεβαίνουν αβίαστα και με πνευματική ευχαρίστηση.
Όταν η ψυχή γευτεί πια τη Θεία Χάρη, τότε χύνει δάκρυα χωρίς να δοκιμάζει πόνο ο άνθρωπος και αυτά τα δάκρυα δυναμώνουν, ωφελούν και προστατεύουν το σώμα, μεταβάλλουν δε και το πρόσωπο του ανθρώπου, σύμφωνα με το ρητό “όταν χαίρεται η καρδιά λάμπει το πρόσωπο, ενώ όταν είναι λυπημένη σκυθρωπάζει” (Παρ. ιγ’ 14). Αν λοιπόν θέλουμε να απολαύσουμε τα δεύτερα, ας φροντίσουμε, όσο μπορούμε για τα πρώτα δάκρυα (της μετάνοιας), οπόταν με τη Χάρη του Θεού, θα πάρουμε σύντομα και εκείνα.
Ερώτηση: Και είναι δυνατόν πάντα να πενθούμε;
Απάντηση: Είναι δυνατόν, γιατί όλη η μελέτη του μοναχού στο κελλί του δεν αποβλέπει σε άλλο τίποτα παρά μόνο στο κλάμα και η πράξη του στο πένθος. Και αυτή ακόμη η ονομασία του, αυτό του θυμίζει και σ’ αυτό τον προτρέπει ονομάζεται “πενθικός”, δηλαδή πικραμένος στην καρδιά. Όλοι οι άγιοι έφυγαν απ’ αυτή τη ζωή με το πένθος στη ψυχή τους άν λοιπόν οι άγιοι πενθούσαν πάντα, εκείνος πουναι γεμάτος τραύματα πώς θα ανεχτεί να σταματήσει τα κλάματα; Η ψυχή σου, που για σε αξίζει πιο πολύ από όλο τον κόσμο, έχει θανατωθεί από τις αμαρτίες και βρίσκεται νεκρή μπροστά σου, και δεν έχεις ανάγκη να κλαίς; Η παρηγοριά του μοναχού γενιέται από το κλάμα. Γιατί όταν κανένας συνέχεια πενθεί, δεν είναι δυνατό να ενοχλείται από τα πάθη εκείνος δε που σταμάτησε να σκέπτεται τα πάθη καθαρίζεται, και από την κάθαρση αξιώνεται να παρηγοριέται από το Θεό, όπως το υποσχέθηκε σε εκείνους που πενθούν συνέχεια, χωρίς να σταματούν.
Λόγος για την μεγάλη αξία της ταπεινοφροσύνης και πόσον ανώτερη είναι
- Θέλω να ανοίξω το στόμα μου, αδελφοί, και να μιλήσω για την υψηλήν υπόθεση της ταπεινοφροσύνης, αλλά γεμίζω από φόβον, ωσάν ένας άνθρωπος που ξέρει ότι πρόκειται να μιλήση για τον Θεόν με τον τρόπον των δικών του λογισμών. Διότι η ταπεινοφροσύνη είναι στολή της θεότητος. Πραγματικά ο ενανθρωπήσας Λόγος εντύθηκε την ταπεινοφροσύνη και με αυτήν μας μίλησε και ενώθηκε με μας στο σώμα μας (ήγουν με την ενανθρώπιση του). Και όποιος την εφόρεσε αφομοιώθηκε αληθινά με εκείνον, που εκατέβηκε από το ύψος του και εκάλυψε την αρετή της μεγαλοσύνης του και εσκέπασε την δόξα του με την ταπεινοφροσύνη, για να μη καταφλεχθή η κτίση με την θέα του. Διότι η κτίση δεν θα μπορούσε να τον θεωρήση, άν δεν έπαιρνε μέρος σ’ αυτήν (με την ενανθρώπιση του), και έτσι να μιλήση μαζί της, ούτε θα μπορούσε να ακούση τα λόγια από το στόμα του, πρόσωπον προς πρόσωπον. Αφού ούτε οι υιοί του Ισραήλ δεν μπόρεσαν να ακούσουν την φωνή του, όταν τους μίλησε από την νεφέλη, έως ότου είπαν προς τον Μωϋσή, “άς μιλήση ο Θεός μαζί σου, και συ μετάφερε σ’ εμάς τους λόγους του. Ας μη μιλήση με εμάς ο Θεός, για να μη πεθάνουμε” (Έξοδος κ’ 19).
- Πώς λοιπόν θα μπορούσε φανερά η κτίση να δεχθή την θέα του; Τόσον φοβερόν ήταν το όνομα του Θεού, ώστε να πη ο Προφήτης (Μωϋσής) “τρομαγμένος και φοβισμένος είμαι” (Έξοδος γ’ 3-6). Διότι πάνω στο όρος Σινά εφάνηκε η ίδια η αρετή της δόξας του. Και το όρος ήταν καπνισμένο και έντρομο από τον φόβο της αποκαλύψεως, που θα γινόταν σ’ αυτό, ώστε και τα θηρία, που πλησίαζαν στα κατώτερα μέρη του να πεθαίνουν. Και ετοιμάστηκαν και προπαρασκευάστηκαν οι υιοί Ισραήλ, διατηρούμενοι αγνοί για τρεις ημέρες, σύμφωνα με την εντολή του Μωϋσέως, ώστε να γίνουν άξιοι να ακούσουν την φωνή του Θεού και να δεχθούν την θέα της αποκαλύψεως του. Και όταν έφθασε ο καιρός, δεν μπόρεσαν να δεχθούν την θέα του φωτός του και την σφοδρότητα του ήχου των βροντών του (Έξοδος ιθ’ 15-116).
- Αλλά τώρα,που εσκόρπισε την χάρη του στον κόσμο με την παρουσία του, δεν κατέβηκε στην γη με σεισμό, ούτε με φωτιά, ούτε με φωνή δυνατή και φοβερή, αλλά σαν βροχή πάνω στο μαλλί (ποκάρι) και σαν σταγόνα, που στάζει απαλά πάνω στην γη, και παρουσιάστηκε να μας μιλά με άλλον τρόπον. Τούτο έγινε, αφού εσκέπασε, ωσάν θησαυρό, την μεγαλοσύνη του με το σκέπασμα της σάρκας, και μέσα μας μιλούσε με εμάς, με εκείνον, τον οποίον κατασκεύασε το Πνεύμα του από τον κόλπο της Παρθένου και Θεοτόκου Μαρίας, ώστε βλέποντας αυτόν (ηγούν τον Χριστόν), που ήταν από το γένος μας να επικοινωνή μαζί μας, να μην ανησυχήσουμε από την εμφάνιση του. Γι’ αυτό και όποιος εφόρεσε την στολή, με την οποία εμφανίστηκε σ’ εκείνο το σώμα, που ντύθηκε ο Κτίστης, εντύθηκε τον ίδιον τον Χριστόν (Ρωμ. ιγ’ 14). Διότι αυτός επεθύμησε να ντυθή στον εσωτερικο του άνθρωπο το ομοίωμα, με το οποίον φανερώθηκε εκείνος από τα κτίσματα του και τα συναναστράφηκε και με αυτό γίνεται ορατός από τους συνδούλους του. Και αντί του ενδύματος της εξωτερικής τιμής και δόξας στολίστηκε με αυτό.
- Ο Κύριος είναι πάντοτε κοντά μας, έτοιμος να βοηθήση τους εκλεκτούς Του. Μα ποτέ του και σε τίποτε δεν δείχνει φανερά την δύναμη Του, αν δεν υπάρχη σοβαρός λόγος. Και αυτό για να μη καταντήσωμε να παρανοήσωμε την βοήθεια Του. Γιατί τότε θα μας βγη σε κακό. Και ενεργεί έτσι από την φροντίδα Του για τους εκλεκτούς Του. Επειδή θέλη να τους δείξη, ότι ούτε στιγμή δεν παύει να φροντίζει γι’ αυτούς, έστω κι άν δεν γίνεται αντιληπτός. Τους αφήνει, λοιπόν, ό,τιδήποτε κι αν τους συμβή, να κάμουν ένα αγώνα ο καθένας ανάλογα με την δύναμη του κοπιάζοντας στην προσευχή. Και μόνο, άν κάτι είναι τόσο πολύ δύσκολο, ώστε να τους καταβάλη, (όταν δηλαδή φανούν ανίκανοι να το αντιμετωπίσουν μόνοι τους, όταν είναι έτοιμοι να εγκαταλείψουν τον αγώνα τους, επειδή η φύση τους δεν είναι άξια για τέτοιο αγώνισμα), τότε τον αγώνα τον τελειώνει Εκείνος με την μεγάλη Του δυναμη. Τότε τους βοηθεί. Με τον τρόπο που Εκείνος ξέρει. Και στο μέτρο που είναι άξιοι. Τους ενισχύει σε όσο μέτρο απαιτούν οι περιστάσεις, χωρίς εκείνοι να το καταλαβαίνουν. Και τους βοηθεί, μέχρι που να δυναμώσουν οι ίδιοι, και να μπορούν πια να ξεπερνούν τις δοκιμασίες τους μόνοι τους. Τους βοηθεί να λύσουν το δύσλυτο γι’ αυτούς πρόβλημα των δοκιμασιών τους με την γνώση, που τους χαρίζει. Και η γνώση αυτή, και μόνο που την σκέφτονται, τους ξυπνάει σε προσευχή που τους ωφελεί κι από τις δύο πλευρές. Και όταν υπάρχη λόγος, να φανερωθή η εργασία τους και να έλθη η υπόθεση αυτή σε γνώση πολλών, και τότε, ο Θεός αναγκάζεται και το κάνει. Και ο τρόπος,που ακολουθεί είναι σοφώτατος. Και αντέχει και στην ανάγκη και στην φτώχεια. Γιατί δεν ενεργεί ποτέ ανόητα.
’Οποιος, χωρίς τίποτε να τον αναγκάζει προχωρεί τολμηρά (ή επιθυμώντας τα θαύματα, παρακαλεί τον Θεό να γίνουν “δυνάμεις” δια των χειρών του), είναι φανερό, ότι πειράζεται στον λογισμό του από τον διάβολο, που προσπαθεί να γελοιοποιήση τα πάντα ότι είναι υπερήφανος και ότι εσωτερικά, κατά βάθος, είναι άρρωστος. Την βοήθεια του Θεού πρέπει να την ζητούμε μόνο σε ώρα δοκιμασίας. Όταν δεν υπάρχει λόγος, είναι επικίνδυνο σε μας να πειράζωμε τον Θεό. Δεν είναι αληθινά άγιος εκείνος που ζητεί την βοήθεια του Κυρίου, εκεί που δεν εξάντλησε ακόμη τις δικές του δυνάμεις. Μη ξεχνάμε ότι πράγματα, που τα κάνει μεν ο Θεός, αλλά όχι γιατί Του αρέσουν, τα βρίσκομε στους πιο πολλούς αγίους. Μα όποιος αυτά τα γυρεύει και τα επιθυμεί ολόψυχα, με όλη του την καρδιά, χωρίς να υπάρχη κάποιος λόγος, ακόμα κι άν τον φυλάη ο Θεός, πέφτει μόνος του γιατί μόνος του ξεφεύγει από την γνώση της αλήθειας. Γιατί, άν ο Θεός τον ακούση σε εκείνο, που από εγωκεντρικό φρόνημα ζητάει, ο πονηρός βρίσκει σ’ αυτόν τόπο και τον κάνει σιγά-σιγά να πέση σε πολύ μεγάλα κακά. Οι αληθινά άγιοι άνθρωποι, όχι μόνο δεν τα επιθυμούν αυτά, αλλά και όταν τους τα δίδη από μόνος Του ο Θεός, στενοχωρούνται και δυσαρεστούνται. Και δεν τα θέλουν αυτά τα χαρίσματα. Όχι μόνο γιατί είναι δυνατό να γίνουν γνωστά στους ανθρώπους. Δεν τα θέλουν έστω κι άν πρόκειται να μείνουν χωρίς καμμιά δημοσιότητα. Δεν τα θέλουν αυτά καθ’ εαυτά.
Ένας από τους αγίους πατέρας, από την πολλή του καθαρότητα, έλαβε, (πριν ακόμα φθάση σε τελειότητα), το χάρισμα να προγνωρίζη, ποιός επήγαινε να τον επισκεφθή. Και τί νομίζετε έκαμε; Παρακάλεσε τον Θεόν, και έβαλε και άλλους να Τον παρακαλέσουν, να του πάρη πίσω το χάρισμα.
Συμπέρασμα: Όσοι επήραν χαρίσματα, ο Θεός τους τα έδωσε ή επειδή είχαν πολλή απλότητα, ή επειδή το απαιτούσε κάποιος ιδιαίτερος λόγος. Χωρίς αυτές τις προϋποθέσεις, να το ξέρετε ότι εκείνους που φαίνονται πως έχουν χαρίσματα, δεν τους κινεί το θείο νεύμα πάντως όμως δεν πρέπει και να φαντασθούμε ότι το “χάρισμα” τους είναι εντελώς τυχαίο.
Οι πραγματικά άνθρωποι του Θεού, ένα σκέπτονται συνεχώς μέσα τους ότι δεν είναι άξιοι να είναι δούλοι και όργανα του Θεού. Μόνο από αυτό το φρόνημα, μπορούμε να καταλάβωμε, άν κάποιος είναι πραγματικά άνθρωπος του Θεού.
- Πολλοί έκαμαν θαύματα. Ανέστησαν και νεκρούς. Εκοπίασαν να επαναφέρουν αμαρτωλούς και πλανημένους στον δρόμο του Θεού έκαμαν όπως θα ελέγαμε, θαύματα: μέσω αυτών ωδηγήθηκαν πολλοί στον Χριστό! Και όμως. Αυτοί, που έδωσαν σε άλλους ζωή, έπεσαν οι ίδιοι σε πάθη μιαρά, επειδή είχαν μόνοι τους προκαλέσει στον εαυτό τους τον θάνατο”
- Η λογική του Πνεύματος τις ασθένειες του σώματος και τις θαυματουργικές θεραπείες τους τις βλέπει εντελώς διαφορετικά από όπως τις βλέπει το σαρκικό φρόνημα. Το φρόνημα της σαρκός θεωρεί τις ασθένειες συμφορά, και τη θεραπεία τους το πιο μεγάλο θαύμα, την πιο μεγάλη ευεργεσία. Και πολύ λίγο νοιάζεται για το αν η θεραπεία του σώματος γίνεται με παράλληλη ωφέλεια της ψυχής ή με βλάβη και ζημιά της.
- Οι δοκιμασίες είναι ωφέλιμες σε όλους ανεξαιρέτως. Αν ήσαν ωφέλιμες σε ένα Παύλο, άς σιωπήση από μόνο του το κάθε στόμα, που λέει, πως δεν ωφελούν! Γιατί διαφορετικά, θα το κάνη να σιωπήση ο ίδιος ο Θεός! Γιατί, όποιος ειπή πως οι δοκιμασίες δεν είναι ωφέλιμες, αυτόματα γίνεται υπόδικος ενώπιον του Θεού.
Οι αγωνιστές δοκιμάζονται, για να αυξήσουν τον πνευματικό τους πλούτο.
Οι χλιαροί, για να αναγκαστούν να προφυλάξουν τον εαυτό τους από εκείνα που τους βλάπτουν.
Οι κοιμισμένοι, για να ξυπνήσουν.
Οι απομακρυσμένοι, για να ξαναπλησιάσουν τον Θεό.
Και οι φίλοι του Θεού, για να μπορέσουν να μπουν με παρρησία στον Παράδεισο, αφού θα έχουν τόσα υπομείνει για τον Θεό.
Ο αδιαπαιδαγώγητος υιός δεν μπορεί να εκτιμήση τον πλούτο του σπιτιού του πατέρα του ότι είναι γι’ αυτόν μια βοήθεια στην ζωή του. Και γι’αυτό ο Θεός πρώτα δοκιμάζει τον άνθρωπο και τον ξελαμπικάρει, και μετά του δίνει χαρίσματα.
Ας έχει δόξα ο Κύριος μας, που την γλυκύτητα της υγείας μας την χαρίζει ποτίζοντας μας με φάρμακα πικρά (δηλ. φαρμάκια).
Υπάρχει άνθρωπος, που δεν κουράζεται την ώρα που κάνει γυμναστική;
Υπάρχει άνθρωπος, που να μη του είναι κακή η ώρα, που πίνει το δηλητήριο κάποιας δοκιμασίας;
Όμως, αν δεν προηγηθούν αυτά, μπορεί ο άνθρωπος να αποκτήση γερή κράση;
Αλλά και η δύναμη να υπομένωμε, δεν είναι δική μας. Πού θα την εύρισκε το χωματένιο σκεύος, που είναι φτιαγμένο με λάσπη, την δύναμη να αντέξη στην ροή του νερού, χωρίς να διαλυθή, αν δεν το είχε ψήσει και δεν το είχε κάνει στερεό το πυρ το θεϊκό;
Ιδού το συμπέρασμα: Αν δείξωμε στον Θεό υποταγή αν αντιμετωπίζωμε τις δοκιμασίες μας με υπομονή και καρτερία αν Τον παρακαλούμε με ταπείνωση και αδιάλειπτη την επιθυμία να μας δώση πρώτα την βασιλεία Του, τότε θα αξιωθούμε να τα λάβωμε όλα, όσα Του ζητούμε εν Χριστώ Ιησού τω Κυρίω ημών. Αμήν.
- Οι πειρασμοί:Όπως τα βλέφαρα αγγίζουνε τόνα τάλλο, έτσι κ’ οι πειρασμοί είνε κοντά στους ανθρώπους. Και τα οικονόμησε έτσι ο Θεός με σοφία, για τη δική σου ωφέλεια, για να χτυπάς με υπομονή την πόρτα Του, κι’ από το φόβο των λυπηρών να Τον θυμάται ο λογισμός σου, και να Τον σιμώσεις με την προσευχή, και ν’ αγιαστεί η καρδιά σου με το να Τον συλλογίζεσαι και σαν Τον επικαλεστεις, θα σ’ ακούσει, και θα μάθεις πως ο Θεός είνε κείνος που θα σε γλυτώσει. Και θα νοιώσεις Κείνον που σέπλασε και που νοιάζεται για σένα και που σε φυλάγει και πώπλασε διπλό τον κόσμο για σένα, τον έναν σα δάσκαλο και πρόσκαιρο παιδευτή, τον άλλον σαν πατρογονικό σπίτι σου κ’ αιώνια κληρονομιά σου. Δε σέκανε ο Θεός απαλλαγμένον από τα λυπηρά, μήπως θαρρευόμενος στη Θεότητα, κληρονομήσεις ό,τι κληρονόμησε κείνος που πρώτα λεγότανε Εωσφόρος, κ’ ύστερα γίνηκε Σατανάς και πάλι δε σ’ έκανε αλύγιστο κι’ ασάλευτον, για να μη γίνεις σαν τ’ άψυχα τα κτίσματα, και σου δοθούνε τα αγαθά δίχως κέρδος και δίχως μισθό, όπως στα άλογα είνε τα φυσικά χαρίσματα τα χτηνώδικα. Γιατί είνε εύκολο σ’ όλους να καταλάβουνε πόση ωφέλεια και πόση φχαρίστηση και ταπείνωση κερδίζει ο άνθρωπος περνώντας τούτα τα μπόδια.
- Ο ασκητής:Τ’ αγριοπούλι που λέγεται ερωδιός, φραίνεται και χαίρεται, όπως λένε οι σοφοί, όταν χωρισθεί από τα μέρη πούνε κατοικημένα, και πάγει σ’ έρημον τόπο και κάνει τη φωληά του μοναχό του έτσι κ’ η ψυχή του ασκητή, δέχεται την ουράνια χαρά όταν ξεμακρύνει από τους ανθρώπους και πάγει να κατοικήσει στη χώρα της ησυχίας και καρτερά εκεί πέρα πότε θάρθει η ώρα για να φύγει από τούτον τον κόσμο.
- Ο ταπεινός:Ο ταπεινός σε κάθε ώρα είνε αναπαυμένος, γιατί δεν υπάρχει τίποτα που να ανασαλεύει ή να ταράζει τη διάνοια του κι’ όπως δε μπορεί κανένας να φοβερίζει το βουνό, έτσι και κείνος, δε φοβάται η διάνοια του κι άν μπορεί να πει κανένας, κ’ ίσως δεν είνε άπρεπο να το πει, ο ταπεινός δεν είνε από τούτον τον κόσμο.
- Το κλάμα:Κανένας δεν γνωρίζει τη βοήθεια που έρχεται από το κλάμα, παρά μονάχα κείνοι που παραδώσανε τις ψυχές τους σ’ αυτό το έργο όλοι οι Άγιοι ποθούνε να μούνε απ’ αυτό το έμπασμα, επειδή με τα δάκρυα ανοίγει η θύρα μπροστά τους, για να μπούνε στη χώρα της παράκλησης, μέσα την οποία είνε εικονισμένα με αποκαλύψεις τα άγια και σωτήρια χνάρια του Θεού.
- «Αυτόν να νομίζεις άνθρωπον του Θεού, όστις, δια την πολλήν ευσπλαγχνίαν την οποίαν έχει εις τους άλλους, δίδει εις αυτούς εκείνο το οποίον χρειάζεται δια την ζωήν του και κατά την προαίρεσίν του θανατώνει εαυτόν, προκρίνων την ανάγκην των αδελφών περισσότερον από την ιδικήν του. Ο άνθρωπος όμως αυτός έχει τον Χριστόν, όστις φροντίζει δι’ αυτόν διότι εκείνος, όστις πτωχεύει δια τον Χριστόν, ευρίσκει θησαυρόν ανεξόδευτον επειδή αν και ο Θεός δεν χρειάζεται τι παρ’ ουδενός, όμως ευφραίνεται, όταν βλέπη τινά να αναπαύη την εικόνα του, ήτοι τον άνθρωπον και ότι την τιμήν αυτήν την προσφέρει δι’ Αυτόν.»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου